*آیین نامه خانه مشارکت مردم در سلامت

مقدمه و ضرورت شکل­ گیری

مشارکت مردم در برنامه های توسعه و سلامت به سبب شناسایی بهتر نیازهای سلامت جامعه ، به پایداری و استمرار برنامه کمک کرده و با افزایش رضایتمندی گیرندگان خدمت همراه است.همچنین با بهره مندی بهتر گروه آسیب پذیر و افزایش حمایت اجتماعی از آنها ، به بهبود شاخص های عدالت در سلامت کمک می نماید.

تشکیل خانه مشارکت مردم در ذیل دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی ، راهکاری برای ارتباط شورای های سیاست گذاری و تصمیم گیری با ساختارهای مردم نهاد است تا ضمن توجه به نیازهای واقعی مردم استان ، از ظرفیت قابل توجه و موثر این ساختارها در تدوین ، اجرا و پایش و ارزشیابی برنامه های سلامت و همچنین برنامه های  توسعه استان  استفاده شود.

ماده 1: اهداف

1. تسهيل دستيابي به اهداف برنامه جامع سلامت استان

2. توانمندسازي مردم در ارتقاي سلامت خود و محيط

3. استقرار نظامي براي دسترسي آسان به گروه هاي مردمي به ويژه گروه هاي آسيب پذير ومشاركت آنان در تدوين ،  اجرا و پايش و ارزشيابي طرح هاي ارتقاي سلامت استان

ماده 2 : اركان و تركيب

1. خانه مشاركت مردم شامل سه ركن اصلي دبيرخانه و شورای مرکزی و شوراهای شهرستان  است.

2. رئيس شوراي مشاركت مردمي از بين اعضا به مدت 2 سال انتخاب مي شود ، دبير شورا کارشناس مسئول مشارکت های مردمی در دبیرخانه  سلامت و امنیت غذایی استان می باشد.

3. محل تشكيل جلسات شورای مرکزی  در  دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه  است .

4. اعضاي شوراي مشاركت مردمي نمايندگان تشكل هاي مردمي موجود در سطح استان هستند و به شرح زير پيش بيني شده است :

¡ روسای خانه مشارکت مردم در سلامت شهرستانها

¡ نماینده شوراي اسلامي  شهر و روستاي استان

¡ نمايندگان منتخب سازمانهاي مردم نهاد (حمایتی- آموزشی- فرهنگی)

¡ نماینده هلال احمر

¡ نماينده بهورزان

¡ نماينده رابطين بهداشتي استان

¡ نماينده هيات هاي مذهبي استان

¡ نماينده نهضت سواد آموزي

¡ نماينده كانون معلمان

¡ نماينده انجمن اولياء و مربيان

¡ نماينده كميته امداد

¡ نماينده تسهيل گران سازمان هاي مردم نهاد سازمان بهزيستي

¡ نماينده كانون بازنشستگان كشوري و لشكري

¡ نماينده دانشجويان

¡ نماينده ورزشكاران استان

¡ نماينده كارگران استان

¡ نماينده بسيجیان استان

¡ نماينده  مجمع خيرين سلامت استان

¡ نماينده شهرداران

¡ نماینده دهياران

¡ نماينده ائمه جمعه

¡ نماینده مبلغین

¡ نماينده هنرمندان استان (نقاشي، هنرهاي تجسمي، موسيقي، فيلم و  تئاتر )

¡ نماينده انجمن هاي صنفي كارفرمايي

¡ نماینده  دانش آموزان (دختر و پسر جداگانه)

¡ نماینده سازمان نظام مهندسی

¡ نماینده نظام پزشکی

¡ نماینده خانه مطبوعات

¡ نماینده انجمن حمایت از زندانیان

¡ نماینده مجمع امور صنفی

¡ نماینده بهورزان

¡ نماینده کانون مداحان

¡ نماینده کانون انجمن های اسلامی

¡ نماینده کانون فرهنگی مساجد

تبصره 1: هر زمان شبكه جديدي مبتني بر مردم در استان ايجاد شود نماينده آنها با نظر اعضاي شورا در اين خانه عضويت پيدا مي كند.

تبصره 2: نماینده معرفی شده باید رئیس آن شبکه  بوده و یا با رای گیری توسط اعضای شبکه مذکور  برای حضور در خانه مشارکت مردم انتخاب و معرفی شده باشد.

تبصره 3: کارمندان دولت اگر به عنوان رئیس شبکه مردمی انتخاب شده باشند یا از طرف ایشان معرفی شده باشد می توانند با وجهه و عنوان مردمی خود در شورای خانه مشارکت حضور داشته باشند.

تبصره 4:هریک از اعضا شورا تنها برای دو دوره(چهار سال ) می تواند به عنوان رئیس انتخاب شوند ، وپس از این زمان  انتخاب مجدد به عنوان رئیس شورا مجاز نیست.

تبصره5: ابلاغ رئیس شورای مشارکت مردم در استان توسط رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان و در شهرستان توسط رئیس مرکز بهداشت استان و یا فرماندار صادر می گردد.

ماده 3: وظايف

به طور کلی سه وظیفه اصلی خانه های مشارکت مردم در سلامت عبارت است از :

§ انتقال مطالبات مردم مخاطب در هر شبکه به مسئولان و پیگیری تا حصول نتیجه،

§ انتقال پیام های سلامت به مردم مخاطب در هر شبکه،

§ انجام  پروژه های سلامت محور بر مبنای توانمندی و تمایل

 

سایر وظایف عبارتند از :

1. تنظيم برنامه هاي راهبردي و سالانه مشاركت گروه هاي مردمي استان در راستای برنامه جامع سلامت استان و موارد ارسالی از دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی

2. تقسيم كار بين شبكه ها بر پايه برنامه هاي راهبردي و سالانه از طريق نماينده عضو شورا

3. استفاده از ابزار تحقيقاتي برای ايفاي نقش « صداي شبكه»  مورد نظر (بيان مشكلات و نحوه پيشرفت برنامه هاي سلامت )

4. تعريف نظام دسترسي به اعضاي هر شبكه توسط نماينده عضو و تصويب آن در شورا

5. توزيع نظام مند پيام هاي شيوه زندگي سالم و دريافت بازخوردها

6. دريافت اخبار پيشرفت سلامت استان و انعكاس آن به اعضاي شبكه

7. ارايه پيشنهادات خلاق و نوآورانه براي ارتقاي سلامت مردم 

8. پیشنهاد برنامه هاي مشاركت مردمي و توانمندسازي محلي مردم به دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی

9. ارائه تجربيات موفق استاني در مشاركت مردم توسط نمايندگان شبكه از طريق همايش هاي فصلي،رسانه های محلی و ملی ، چاپ کتاب و مقاله  

10. تدوين برنامه هاي آموزشي توانمندسازي اعضاي شبكه براي  نيازهاي در اولويت

11.  مشارکت در پايش برنامه هاي سلامت در استان

12. همکاری با دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه در اجرای برنامه ارجاع شده از سطح کشوری

تبصره 1: رئیس شورای مشارکت مردم در سلامت عضو شورای هماهنگی دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی بوده و بنا به پیشنهاد رئیس دبیرخانه ساغ و تایید ریاست دانشگاه و در چارچوب قوانین و مقررات موجود ، می تواند در جلسات تصمیم گیری در سطح دانشگاه و استان شرکت نمایند.

تبصره2:خانه های مشارکت در شهرستان می توانند با همکاری فرمانداری و شهرداری و مرکز بهداشت شهرستان ، با تجمیع ساختارهای مردمی و محله محور سلامت نسبت به ایجاد مجمع سلامت محله  اقدام نمایند.

ماده 4: ساز وكار تعريف و اجراي پروژه‌ها

پروژه های که خانه مشارکت مردم انجام می دهد به دو صورت می باشد:

1. پروژه های داوطلبانه که توسط یک یا چند نفر از اعضا شورا طراحی و پس از تصویب در شورای هماهنگی دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه توسط مجریان اجرا می گردد. تامین اعتبار این گونه پروژه ها بر عهده پیشنهاد دهندگان می باشد. دانشگاه  تنها در صورت داشتن منابع مالی می تواند در تامین بخشی از منابع مشارکت نماید.
2. پروژه هایی که از سوی دانشگاه تعریف شده و در قالب شرح خدمات مشخص به یکی از شبکه های عضو خانه مشارکت در قالب قرارداد و در چارچوب قوانین و مقررات دانشگاه واگذار می شود.

تبصره : رئیس شورای مشارکت مردم در سلامت مکلف است لیست پروژهای جاری خانه مشارکت ( اعم از داوطلبانه ، تفویضی دانشگاه یا قرارداد با سایر موسسات )  همراه با مشخصات مجری و همکاران  و وضعیت پیشرفت هر پروژه را هر شش ماه یکبار کتبا به دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه اعلام نماید .

ماده 5 : برگزاري جلسات شورای مشارکت مردم  

1.شورا در هر ماه حداقل  يك بار تشكيل جلسه مي دهد و جلسات فوق العاده بر اساس نظر رئیس شورا تشكيل مي شود .        2.جلسات شورا با دو سوم اعضا رسميت پيدا كرده وپيشنهادات با موافقت تعداد نصف بعلاوه يك شركت كنندگان مصوب مي شود 3.كليه  جلسات مستند شده و در همان جلسه به امضاي شركت كنندگان مي رسد

4.پيگيري مصوبات و اطلاع رساني به رسانه ها بر عهده دبيرخانه  خانه مشارکت خواهد بود .

ماده 6: دبيرخانه و وظایف آن

1. دبيرخانه «خانه مشاركت مردم در سلامت استان » در دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی  قرار داشته و از نظر اجرایی و تامین منابع مالی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مرکز استان می باشد.

2. تشكيلات دبيرخانه شامل يك نفر كارشناس (ترجیحا با مدرک سلامت عمومي يا آموزش سلامت  ) و يك نفر داوطلب از اعضاء شورای مشارکت خواهد بود .

3. مکاتبات خانه مشارکت مردم در سلامت با  امضای مشترک رئیس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی و رئیس شورای مشارکت انجام می شود.خانه مشارکت مردم می تواند برای انجام مکاتبات از سربرگ یا آرم اختصاصی خود استفاده نماید.

4. وظایف دبیرخانه خانه مشارکت به شرح زیر می باشد:

§ تنظیم دستور کار جلسات شورا و ارسال دعوت نامه با نظارت رئیس شورا

§ تنظیم صورتجلسات و ارسال برای اعضا و سایر ذینفعان و پیگیری مصوبات

§ تهیه گزارش عملکرد شورا و سایر گزارش ها مطابق برنامه عملیاتی دبیرخانه

§ پاسخ به مکاتبات انجام شده

§ همکاری با رئیس شورا در نظارت بر فعالیت شورای مشارکت شهرستان ها و دریافت گزارش عملکرد بر اساس برنامه سالانه

§ برگزاری دوره های توانمند سازی برای اعضای خانه های مشارکت در استان و شهرستان

§ سایر امور محوله از سوی رئیس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی مرتبط با خانه مشارکت مردم

 

ماده 7: راه اندازی شورای مشارکت مردم در سلامت شهرستان ها

1. مسؤول راه اندازی شعبه شهرستانی خانه مشارکت مردم در سلامت ، فرمانداری  یا  رئیس مرکز  بهداشت و درمان شهرستان بوده که با کمک و نظارت رئیس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی مرکز استان  به این امر اقدام می نماید.

2. اعضای شورای مشارکت مردم در سلامت شهرستان متناظر استانی می باشند و لازم است رئیس شبکه مردم نهاد مربوطه بوده و یا به صورت انتخابی تعیین و معرفی شده باشند.

3. اعضای شورای مشارکت مردم درسلامت شهرستان از طریق مکاتبه رئیس شبکه بهداشت – درمان شهرستان یا فرماندار با ارگان‌ها و نهادهای ذی ربط ، انتخاب و تعیین خواهد شد .رئیس شورای مشارکت مردم در سلامت شهرستان با انتخاب اعضای  شورا مطابق با شیوه نامه پیوست تعیین می گردد .

4. یک نفر از کارشناسان فرمانداری یا مرکز بهداشت و درمان شهرستان با ابلاغ رئیس مربوطه  به عنوان دبیر شورای مشارکت مردم  انتخاب و مسئول تنظیم صورتجلسات ، انجام مکاتبات و پیگیری اجرای مصوبات می باشد.

 

تبصره : در شهرستان هایی که دارای دانشگاه یا دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی می باشند ، دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی آن دانشگاه / دانشکده مسئول تشکیل شورای مشارکت مردم در سلامت می باشد.